گفتگوی پاکروان، رئیس «سازمان امنیت» با امام خمینی
روز جمعه 12 ربیع الاول 1383 مطابق 11 مرداد 42، پاکروان، رئیس «سازمان امنیت» ایران به دیدار امام در پادگان عشرت آباد رفت و ضمن احوال پرسی، اظهار داشت: «من کوشش فراوانی به منظور به دست آوردن سند و مدرکی بر ارتباط مرجع بزرگ روحانیت با خارج به عمل آوردم و حتی عربی را بدین منظور به محضر حضرت عالی فرستادم، ولی کوچک ترین نشانه ای بر ارتباط مرجع روحانیت با عوامل بیگانه نیافتم و برایم روشن شد که مرجع روحانیت در این مبارزات خود، هیچ گونه ارتباطی با خارج و عمال بیگانه نداشته اند».
آنگاه در حالی که سر خود را به علامت تصدیق و تعظیم بالا و پایین می برد، افزود: «البته مرجع بزرگ روحانیت باید چنین باشد... باید چنین باشد... و شاهنشاه دریافتند که مرجع روحانیت در این مبارزه و مخالفت، فقط نظر دینی داشته اند و به تحریک عوامل بیگانه به این کارها دست نزدند و نیز با اساس سلطنت مخالف نیستند؛ ولی می فرمایند با نطق عاشورای ایشان چه کنم که در آن به شخص اول مملکت و خاندان سلطنت اهانت شده است... و حضرت عالی باید تصدیق بفرمایید که آن نطق خیلی تند بود. در دنیا چه در کشورهای جمهوری، چه سلطنتی، چه دموکراسی، چه استبدادی، در هیچ جا سابقه ندارد که علیه رئیس حکومتی با این لحن، سخن برانند...». (چیزی به این مضمون).
امام در پاسخ گفت: «ممکن است در آن نطق تندروی هایی شده باشد، ولی هرچه بوده جنبۀ نصیحت داشته است و آن نصیحت برای شاه لازم بوده است و شما هم شاه را نصیحت کنید»! (نزدیک به این مضمون)
پاکروان به خنده افتاد و آنگاه چنین گفت: «اکنون حضرت عالی آزاد می شوید. منتها لازم است به عرض برسانم که سیاست یعنی کلک و نیرنگ، سیاست یعنی دروغ و تزویر، سیاست یعنی حقه بازی، و خلاصه سیاست یعنی پدرسوختگی؛ و این کارها مربوط به ماست و مرجع روحانیت نباید خود را به این امور آلوده سازد و در سیاست دخالت کند». (چیزی به این مضمون)
امام در پاسخ فقط یک کلمه گفت: «ما در سیاستی که شما معنا می کنید از اول، دخالت نداشته ایم.
{عباس میلانی این عبارت آیت الله خمینی را به گونه ای دیگر ذکر می کند:
«آیت الله خمینی گفت من در سیاست به این گونه که شما تعریف می کنید دخالت نخواهم کرد» Abbas Milani: Eminent Persians. Syracuse University Press, }
..آقای قمی نیز در این مجلس حضور داشت. در این اثنا سرهنگ مولوی، رئیس سازمان جاسوسی تهران نیز حضور به هم رسانید و نسبت به امام عرض ادب کرد. پاکروان خطاب به مولوی اظهار داشت که:
«وسایل و مقدمات آزادی آقا را فراهم کنید که همین امروز از اینجا تشریف ببرند». مولوی پاسخ داد که:
«امروز جمعه است و از مقامات مربوطۀ پادگان کسی اینجا نیست. ناچاریم آزادی حضرت آیت اللّه را به فردا موکول کنیم».
پاکروان اظهار داشت: «فرمان است که همین امروز آقا آزاد شوند».
✔️(منبع: نهضت امام خمینی، دفتر اول،سید حمید روحانی، چاپ ونشر عروج، تهران، 1386، ص ص 698-701)
🔸طبق اسناد منتشر شده، شاه، قصد کشتن امام را داشت که با میانجی‌گری و پافشاری پاکروان از این تصمیم منصرف شد.
[✔️ آیت‌الله پسندیده، خاطرات آیت‌الله پسندیده، تهران، نشر حدیث، 1374ش، ص116.]
امام خمینی(ره) درباره او فرمود: «او فردی مقرراتی و دارای دیسپلین کامل بود.» امام، پاکروان را عاقل و قانونی می‌شناخت، او بسیار قانونی حرف می‌زد و کسی بود که می‌توانست در برابر شاه، حرف بزند و از وضع بد مملکت شکوه کند.
{✔️خلخالی، صادق؛ خاطرات آیت‌الله خلخالی، تهران، نشر سایه، 1379،ص 293}.
🔸پاکروان به تمام کارهای خود با شهامت و شجاعت، اعتراف کرد، فکر می‌کرد شاید به سبب این رک‌گویی‌ها از حکم نهایی رهانیده شود.
[ ✔️خلخالی، صادق؛ خاطرات آیت‌الله خلخالی، تهران، نشر سایه، 1379ش]
وی گمان می‌کرد با نقشی که در نجات امام در جریان سال‌های 42 و 43 ایفا کرده است، خطری متوجه او نخواهد شد؛ به همین سبب، خیالش آسوده بود و ایران را ترک نکرد. دفاعیات "مهندس بازرگان" از او و امثالِ وی کارساز نبود.
[ ✔️حسن‌بیگی، محمد‌ابراهیم؛ چشم‌ها و گوش‌های شاه، تهران، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش، مدرسه، 1384ش، ص105]
#مناسبت
🔴 سالگرد اعدام حسن پاکروان دومین رئیس ساواک.
@sahandiranmehr
موضوعات مرتبط: به اندیشان ایرانی یا مسلمان
برگی از سرگذشت و زندگی نامه بزرگان ، نوابغ ، اندیشمندان و مشاهیر ایران و جهان .
داستان هایی از زندگی آنان که از توان فکری خود بیشتر بهره گرفتند و در عرصه تکامل ، تحول آفریدند .
«كسي كه داراي عزمي راسخ است ،جهان را مطابق ميل خويش عوض مي كند. »
(گوته)