زن ،مظلوم همیشۀ تاریخ

( سخنی تحلیلی به بهانه روز بزرگداشت مقام زن)

#شفیعی_مطهر

هر کس به طریقی دل ما می شکند

بیگانه جدا دوست جدا می شکند

بیگانه اگر می شکند باکی نیست

از دوست بپرسید چرا می شکند

از پگاه پیدایش پرتو پاینده آدم و از طلوع طلیعۀ فلق و آغاز سپیده دم نبرد بی امان حق با ناحق و پیکار پی گیر پاکی و پارسایی با پلیدی ، پلشتي و پستي و از سجود سرخ هابيل بر سجّادۀ سپيد سحر و پيروزي ستم و سالوس و سياهي ، شايد اگر ما را مظلوم ترين و معصوم ترين عنصر تاريخ بنامند، سخني به گزاف نباشد ؛ مظلوميّتي به وسعت تاريخ و معصوميّتي به عصمت سپيده .

چه دشمناني كه در جنگ هاي خونين تاريخ ، قتل عاممان كردند ، به زنجير اسارتمان كشيدند و به كنيزيمان بردند و....

و چه دوستاني كه از شدّت غيرت و حميّت جاهلانه و بي جا زنده به گورمان كردند و يا در اندروني ها محبوسمان نمودند!

چه سلاطين و فرمانروايان ستمگري كه جابرانه گوهر عفافمان را به زنجير هوس هايشان كشيدند و زينت حرمسراهايشان گردانيدند.

در حرمسراي شاهان عثماني صدها زن و دختر بدبخت به عنوان كنيز و برده محبوس و طعمه هوس راني سلاطين عثماني بودند. مراد سوم از زنان حرمسرا ۱۰۳ نفر فرزند به جاي گذاشت. محمّد سوم جانشین او ۱۹ تن از برادرانش را خفه كرد تا به آسودگي به سلطنت بپردازد . ابراهيم بر اثر سوء ظن به يكي از زنان حرمسرا ۲۸۰ تن زنان حرم را در كيسه هايي نهاد كه در ته آن سنگ گذاشته بودند و آن ها را وسط تنگۀ بُسفُر در دريا غرق كردند.

( فرمانروايان شاخ زرّين، نوئل باربر، عبدالرضا هوشنگ انصاري ، نشر گفتار، تهران ، ۱۳۶۸)

چه فرومايگاني كه جاهلانه عطر عاطفه و عشق آسمانيمان را در گنداب تعفُّن اوهام خود به بيگاري كشيدند.

« تحجُّر» به نوعي به استثمارمان كوشيد و « تجدُّد» به گونه اي به ابتذالمان كشيد.

« شرق» به شكلي خوارمان كرد و « غرب » به صورتي بي بند و بارمان نمود.

غرب متحجِّر قرون وسطي قرن ها مطالعه و بررسي كرد، همايش ها برگزار نمود و پژوهش ها و تحقيقات بسيار انجام داد تا پذيرفت كه « ما انسانیم !!» و می توانیم مالک دارایی خود باشیم!!

و شرق متقدّم ما را وسیله سرگرمی ها و هوس رانی های شاهان و امپراتوران قرار داد.

در تحجُّر غرب ، انسان بودن ما رسمیّت نداشت و زمانی که تازه داشتیم هویّت انسانی خود را می یافتیم که در بینش تجدُّد و تمدُّن جدید غربی ُ خود را «کالا» و « مهره » ای یافتیم که :

- در فروشگاه ها و سوپرمارکت ها وسیله ای در دست سرمایه داران برای آب کردن اجناس بُنجُل و مصرفی بارآوردن مردم شدیم !

- جاذبۀ جنسی ما عامل فروش و رونق فیلم های مبتذل و بی محتوا شد.

- زیبایی ما وسیله پرشدن جیب ابرسرمایه داران جهانی شد.

- عروسکی شدیم که مایۀ سرگرمی و وسیلۀ ارضای شهوات و امیال انسان های متمدّن و متجدّد قرن بیست و یکم باشیم .

- مانکنی شدیم تا انواع مدهای لباس و کفش و آرایش گیسو و .... را برای هرچه بیشتر مصرفی کردن و مقلّد بار آوردن مردم جهان سوم به نمایش درآوریم.

غرب متجدّد ماشینی شده که انبوه تولیدات تجمُّلی و صنعتی نسّاجی و پارچه های رنگارنگ در دستش بی مصرف مانده بود ، به منظور آزمودن و مصرف كالاهاي پر زرق و برق و پوشاندن لباس هاي رنگين و جلف خود بر پيكر معصوم ما ، چادر و حجاب را مانع تحقُّق مقاصد پليد خود مي ديد ، ناگهان منادي آزادي زن و مبتكر مبارزه با چادر شد و بار ديگر با طرح شعار « ازاد زنان دوش به دوش آزاد مردان! » از ما عروسکی بزک کرده ساختند تا بر رونق بازار سکس و تجارت و مصرف کاذب بیفزایند.

بدین گونه ما شدیم عروسک خیمه شب بازی سیرک جهانی سرمایه داری که هر لحظه ناخودآگاه به سازی می رقصیدیم و بوقلمون وار به رنگی درمی آمدیم.

در این سرزمین زمانی نه چندان دور فردی قدرتمند به نام رضاشاه پهلوی عزم جزم کرد تا با زور و قدرت ، چادر را براي هميشه از فهرست لباس هاي زن ايراني بزدايد. او همۀ قدرت خود را به صحنه آورد ؛ اما پس از چند صباحي - در زمان پسرش - به اين نتيجه رسيدند كه فرهنگ سازي با زور پاسخ نمي دهد. عرصۀ فرهنگي با منش سرهنگي هم خواني ندارد.بنابراين گزير را در گريز از منطق زور يافتند.

پس از انقلاب نيز كه ارزش هاي حاكم بر جامعه دگرگون شد ، بنا به رويكرد فرهنگي - كه بارزترين رويكرد انقلاب اسلامي است - « حجاب » به عنوان یک ارزش در فهرست ارزش های محوری انقلاب قرار گرفت.

یکی از متفکّران می گوید:

« انقلاب ها هر چند اصیل باشند، تا به فرهنگ تبدیل نشوند، ماندگار نمی شوند.»

فكر نمي كنم هيچ خردمند منصفي با اين سخن مخالف باشد يا آن را درك نكند كه « فرهنگ سازی با زور امکان پذیر نیست.»

ما در روند فرهنگ سازی با انسانی با کرامت و فکور طرف هستیم که حتی خداوند هم در منطق ۱۲۴ هزار پیامبر با زبان زور با سخن نگفته است.

بی تردید عقل و خرد از مهم ترین و ارزشمندترین نعم الهی است و تفکُّر از بالاترین عبادات انسان مومن می باشد . اسلام بیشترین ارزش را برای عنصر تفکُّر و تعقُّل قائل است . علّامه طباطبایی (ره) مفسّر بزرگ قرآن می فرماید :

" اگر کتاب الهی را تفحُّص کامل کرده ، در آیاتش دقّت کنید ، خواهید دید شاید بیش از سیصد آیه هست که مردم را به تفکُّر ، تدبُّر و تعقُّل دعوت کرده و یا به پیامبر استدلالی را برای اثبات حقّی و یا از بین بردن باطلی می آموزد . خداوند در قرآن حتّی در یک آیه نیز بندگان خود را امر نفرموده که نفهمیده به قرآن و یا به هر چیزی که از جانب اوست ، ایمان آورند و یا راهی را کورکورانه بپیمایند ."

(المیزان ، ج5 ، صص255-270)

گذشته از آیات قرآن ، روایات زیادی نیز مسلمانان را توصیه به بهره گیری از این عنصر فطری و الهی می کند . نمونه هایی از روایات و احادیث درباره تعقُّل و تفکُّر را به عنوان برگی از کتاب و بارقه ای از آفتاب تقدیم می دارم :

امام علی (ع) می فرماید :

" اَلعَقلُ دَلیلُ المُومِن . اَلعَقلُ رَسولُ الحَقِّ . اَلعَقلُ داعی الفَهم " .

عقل و خرد ، راهنمای مومن است . عقل فرستاده حق است . عقل دعوت کننده به درک و فهم است .

پیامبر اکرم (ص) اندیشیدن و تفکُّر را بالاترین عبادت می داند و هیچ عبادتی را چون تفکُّر ارج نمی نهد :

" اَفضَلُ العِبادَهِ التَّفَکُّر . لا عِبادَهِ کَالتَّفَکُّر " .

امام علی (ع) دانستن یک حدیث را از روی تفکُّر و درایت بهتر از نقل هزار حدیث می داند .

" حَدیثٌ تَدریهِ خَیرٌ مِن اَلفِ حَدیثٍ تَرویه "

( بحارالانوار ، ج1)

امام حسین (ع) ، اندیشیدن و نقّادی انسان را دلیل دانایی انسان می داند .

" مِن دَلایِلِ العالِمِ انتِقادِهِ لِحَدیثِه " (تحف العقول)

امام حسن عسکری (ع) در تعریف عبادت پا را فراتر نهاده و اصولا عبادت را تفکُّر و اندیشیدن درباره خدا می نامد ، نه بسیاری نماز و روزه .

" لَیسَتِ العِبادَهِ کَثرَهِ الصِّیامِ وَ الصَّلوهِ وَ اِنَّمَا العِبادَهِ کَثرَهُ التَّفَکُّرِ فی اَمرِالله "

( تحف العقول)

زن، یک انسان ذی شعور و خردمند است . آیا بدون اقناع عقل و خرد او می توان ارزش یا ضد ارزشی را بر او تحمیل کرد؟

همه قبول داریم که حجاب یک مسئله فرهنگی است ؛ اما تجربۀ ادارۀ جامعه در اين 44 سال نشان داده هر جا كه از منطق كم مي آوريم ، از سلاح زور كمك مي گيريم .... و اين است رمز نهادينه نشدن حجاب در جامعه ما.

هنوز بعد از 44 سال فرهنگ سازي مي شنويم كه توصيه مي كنند در دانشگاه ها از زور نمره و در ادارات از زور اداري براي حاكم كردن حجاب - يعني يك ارزش فرهنگي و اسلامي - سود بجوييم !!

آيا نبايد از تجارب اين چهار دهه بياموزيم كه اين روش ها نتيجۀ معكوس مي دهد؟!

ما عادت كرده ايم در بازي هاي جناحي از هر پديده حتي ارزش هاي ديني استفاده ابزاري بكنيم. در صورتي كه استفادۀ ابزاري از آموزه هاي ديني يكي از بزرگ ترين خيانت ها به دين است.

اين كه يك جناح سياسي ، جناح ديگر را به گسترش فرهنگ بدحجابي متّهم كند ، دردي را دوا نمي كند .

عزيزان ! بياييد براي خدا همه دست در دست يكديگر دهيم و همه دلسوزان جامعه كمك كنيم و اصل مسئله را حل كنيم. حلِّ همۀ مسائل فرهنگي - از جمله حجاب - تنها يك راه حل دارد و آن اين است كه با كار فرهنگي و گفت و گوهاي منطقي و اقناعي بكوشيم انسان ها به حقّانيّت باور خود جلب كنيم.

دلايل قوي بايد و معنوي

نه رگ هاي گردن به حجّت قوي

بیستم جمادی الثّانی فرخنده زاد روز حضرت فاطمۀ زهرا(س) و روز بزرگداشت مقام زن و مادر را گرامي مي داريم و با شعار «زن،زندگی،آزادی»،اين مناسبت ميمون و مبارك را به همۀ خواهران و بانوان فرزانه و فرهيخته تبريك و تهنيت مي گوييم.

دانلود رایگان کتاب ها و دیگر آثار این قلم در کانال گزین گویه های مطهر

https://t.me/nedayemotahar